Sebastian Nanasik, Future Arabia: Królestwo Arabii Saudyjskiej z uwagi na swoje rozmiary i znaczenie jest uważnie obserwowane przez cały świat pod kątem trwającej transformacji. Czy Jego Ekscelencja mogłaby przybliżyć polskim czytelnikom istotne zmiany, które obecnie zachodzą w Pańskim kraju?
Jego Ekscelencja Saad Saleh Alsaleh: Królestwo Arabii Saudyjskiej przechodzi w tej chwili do drugiej fazy programu „Wizja 2030”, wszechstronnego i zrównoważonego procesu, który ma na celu rozwój nowych, perspektywicznych dziedzin gospodarki, wsparcie lokalnego potencjału, wprowadzenie ułatwień dla środowiska biznesowego, stworzenie większych możliwości dla obywateli, zwiększenie zaangażowania sektora prywatnego oraz skuteczności wdrażania wszystkich elementów programu. Celem jest osiągnięcie większego sukcesu i postępu oraz spełnienie aspiracji i ambicji kraju.
Dzisiaj, zgodnie z raportem, w połowie swojej drogi „Wizja 2030”, niektóre wyznaczone zadania osiągnęła szybciej niż zakładał plan. W związku z tym jeszcze wyżej podnieśliśmy poprzeczkę – cele stały się bardziej ambitne.
Jak to wygląda w liczbach?
Osiemdziesiąt siedem procent inicjatyw jest zakończonych lub na właściwej drodze do ukończenia, a 81 procent kluczowych wskaźników wydajności programów osiągnęło swoje roczne cele.
Wkład działalności spoza sektora naftowego w PKB Arabii Saudyjskiej wzrósł w roku 2023 do 50 procent, osiągając swoją najwyższą historyczną wartość. W ubiegłym roku całkowite dochody rządowe spoza branży naftowej wzrosły o około 271 miliardów riali (72,2 miliarda dolarów) i wyniosły 457 miliardów riali (121,8 miliarda dolarów) w porównaniu z rokiem 2016. To przyczyniło się do pokrycia 35 procent łącznych wydatków budżetowych na rok 2023, szacowanych na około 1,293 biliona riali (322,8 miliarda dolarów).
Jak kształtuje się poziom bezrobocia? Czy tak szybki rozwój nie powoduje inflacji?
Stopa bezrobocia dla ogółu Saudyjczyków (mężczyzn i kobiet) wyniosła 7,7 procent w 2023 roku, w porównaniu z około 8,0 procentami w 2022 roku, a poziom inflacji pod koniec 2023 roku spadł niemal o połowę, osiągając 1,6 procent w porównaniu z 3,1 procent w 2022 roku.
Wskaźnik skuteczności rządu (ranking potencjału państwa opracowany przez Grupę Banku Światowego, który mierzy jakość usług publicznych, służby cywilnej, formułowanie i wdrażanie polityki oraz wiarygodność zaangażowania rządu w poprawę lub utrzymanie tych aspektów. Obejmuje 193 kraje – przyp. red.), wzrósł o około 7,8 stopnia, osiągając 70,8 stopni w roku 2022 w porównaniu z 2016 rokiem, co przekracza cel na rok, wynoszący 60,7 stopnia.
Wartość firm technologicznych Arabii Saudyjskiej szacuje się na co najmniej 40 miliardów dolarów amerykańskich. Globalne giganty takie jak Alibaba, Amazon, Google, Huawei i Microsoft inwestują w Pańskim kraju. Jaki jest plan Królestwa dotyczący dalszego rozwoju nowych technologii?
Rynek saudyjski jest jednym z największych rynków na Bliskim Wschodzie i w Afryce Północnej dla produktów i usług związanych z technologiami informacyjno-telekomunikacyjnymi i teleinformatycznymi (ICT), ponieważ stanowi on w tym regionie ponad 57% całkowitego rynku telekomunikacyjnego i 53% w obszarze techniki informatycznej (IT). Według raportu Ministerstwa Komunikacji i Technologii Informacyjnych, całkowite średnie wydatki publiczne na technologię informacyjną w Królestwie wynoszą obecnie około 27,7 miliarda dolarów, a spodziewa się, że suma ta będzie rosła wraz z roczną stopą wzrostu skumulowanego wynoszącą 6,7% i do 2025 roku osiągnie 42,6 miliarda dolarów.
Wiodące firmy i dostawcy inwestują w Królestwie na dużą skalę: Google, Alibaba, Oracle i SAP, tylko w systemy chmurowe zainwestowały ponad 2,5 miliarda dolarów.
Dwie trzecie z 96 bezpośrednich i pośrednich celów programu „Wizja 2030” jest związanych z bazami danych i sztuczną inteligencją, a w bieżącym roku oczekujemy na podpisanie kolejnych umów dotyczących technologii i przestrzeni kosmicznej.
Czy Jego Ekscelencja widzi tu miejsce dla polskich firm? Jakie jest największe wyzwanie w relacjach gospodarczych między Polską a Królestwem Arabii Saudyjskiej?
Nasze dwa zaprzyjaźnione kraje pracują nad rozwijaniem wielowymiarowych stosunków dwustronnych, zwłaszcza poprzez wymierną rolę odgrywaną przez Saudyjsko-Polską Komisję do Spraw Współpracy Dwustronnej. Głównie w dziedzinach: edukacji, nauki i techniki, zdrowia, rolnictwa, produkcji żywności, gospodarki wodnej energii elektrycznej, portów, turystyki i dziedzictwa narodowego.
Umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania przyczyniła się do wzmocnienia i elastyczności przedsiębiorstw obu krajów, tworząc przejrzystość w traktowaniu podatkowym, a także ustanawiając więcej wspólnych projektów handlowych i inwestycyjnych. Oba kraje dążą do usunięcia wszystkich barier stojących na drodze zwiększenia wymiany handlowej i zwiększenia inwestycji w różnych sektorach gospodarki. Istnieją wielkie możliwości w obu krajach, a wzajemne wizyty przedstawicieli sektora prywatnego wzmocnią możliwości zwiększenia współpracy handlowej i ekonomicznej.
Arabia Saudyjska to kraj młodzieży. Ponad 40% populacji ma obecnie poniżej 15 lat! Otwiera to fantastyczne perspektywy rozwoju. Jakie są ambicje Arabii Saudyjskiej dotyczące kierunku edukacji? Jak wygląda współpraca z polskimi uniwersytetami? Czy Jego Ekscelencja widzi możliwości zacieśnienia współpracy?
Społeczeństwo saudyjskie możemy nazwać społeczeństwem młodym, ponieważ młodzi ludzie poniżej 30 roku życia stanowią największy odsetek populacji Królestwa. To czyni ich fundamentalną podstawą transformacji gospodarczej i społecznej we wszystkich dziedzinach. Wyjątkowe zdolności młodych ludzi i ich stała ambicja zmiany na lepsze stanowią wielką siłę dla sukcesu „Wizji 2030” Królestwa.
W programie „Wizja 2030” już od momentu jego startu skoncentrowano się na rozwoju edukacji. Program, nauczyciel, uczeń, nauczanie i szkoła – te elementy są dla nas kluczowe dlatego, aby nadążyć za postępem naukowym i kulturalnym. Chcemy, aby uczeń był w stałym kontakcie z najnowszymi światowymi trendami dotyczącymi rozwoju nauki i śledził postępy w tej dziedzinie.
W Polsce istnieje wiele wyróżniających się i prestiżowych uniwersytetów. Nasi studenci mają do nich dostęp dzięki programowi stypendialnemu wspieranemu przez rząd saudyjski, zwłaszcza w medycynie i technologii. Zbliżająca się pod koniec maja wizyta urzędników saudyjskich z Ministerstwa Edukacji ma na celu poznanie polskiego systemu edukacji. Te odwiedziny są okazją do zacieśnienia współpracy na polu edukacji i nauki między obydwoma krajami.
Jak Jego Ekscelencja ocenia obecny stan relacji społeczno-politycznych między Polską a Królestwem Arabii Saudyjskiej? Czy niedawne zmiany polityczne w Polsce mogą wpłynąć na ich jakość? Co należałoby zrobić, aby wzmocnić proces wzajemnego zrozumienia między naszymi społeczeństwami?
Stosunki dwustronne między dwoma przyjaznymi krajami są historyczne i silne, mądre przywództwo i wzajemne interesy zawsze wspierają bieg tych relacji. Przyszłość więzi między Arabią Saudyjską a Polską jest obiecująca, a oba kraje wciąż cieszą się takim samym dobrym klimatem w swoich relacjach, niezależnie od rządów. W czerwcu 2024 roku będziemy świadkami inauguracji pierwszego bezpośredniego lotu między Warszawą a Rijadem, co niewątpliwie przysłuży się większemu ożywieniu naszych kontaktów. Jestem przekonany, że wkrótce zobaczymy tego efekty.
Przyłączam się do tych oczekiwań. Bardzo dziękuję Jego Ekscelencji za rozmowę.
Rozmawiał: Sebastian Nanasik
© Future Arabia