Arabia Saudyjska, kraj znany przede wszystkim z olbrzymich zasobów ropy naftowej, pustynnych krajobrazów i surowych warunków klimatycznych, w ostatnich dekadach podjęła ambitne kroki w celu rozwinięcia swojego sektora rolniczego. Pomimo licznych wyzwań, takich jak ograniczone zasoby wodne, ekstremalne temperatury i nieurodzajna gleba, królestwo to zdołało osiągnąć znaczne sukcesy w produkcji żywności. Niniejszy felieton przybliży historię, wyzwania oraz innowacje związane z rolnictwem i produkcją żywności w Arabii Saudyjskiej.
Przed odkryciem ropy naftowej w latach 30. XX wieku, gospodarka Arabii Saudyjskiej opierała się głównie na koczownictwie, rybołówstwie i skromnym rolnictwie. Tradycyjne uprawy obejmowały daktyle, pszenicę i jęczmień, które były przystosowane do surowych warunków pustynnych. Jednak odkrycie ropy naftowej przyniosło olbrzymie zmiany gospodarcze i społeczne, a wraz z nimi wzrost zapotrzebowania na różnorodną i stabilną produkcję żywności.
W latach 70. XX wieku, w ramach programu modernizacji i dywersyfikacji gospodarki, rząd Arabii Saudyjskiej rozpoczął intensywne inwestycje w sektor rolniczy. Zaawansowane technologie irygacyjne, dotacje rządowe i subsydia na zakup sprzętu rolniczego oraz nawozów pozwoliły na szybki rozwój rolnictwa na terenach, które wcześniej były uważane za nieużytki.
Pomimo osiągnięć, rolnictwo w Arabii Saudyjskiej napotyka na wiele trudności. Jednym z największych wyzwań jest niedobór wody. Kraj ten posiada bardzo ograniczone zasoby wodne, a średnie roczne opady wynoszą zaledwie około 100 mm. W związku z tym, większość wody wykorzystywanej do irygacji pochodzi z głębokich zasobów wodonośnych, które są trudne do odnawiania.
Kolejnym problemem jest jakość gleby. Większość terenów rolniczych w Arabii Saudyjskiej to gleby piaszczyste i słabo urodzajne, co wymaga intensywnego stosowania nawozów i innych środków poprawiających jakość gleby. Wysokie temperatury i duża zmienność klimatyczna również utrudniają uprawę wielu gatunków roślin.
W odpowiedzi na te wyzwania, Arabia Saudyjska postawiła na innowacje technologiczne i zrównoważone praktyki rolnicze. Wdrażanie nowoczesnych systemów irygacyjnych, takich jak nawadnianie kropelkowe, pozwoliło na znaczne oszczędności w zużyciu wody. Te systemy dostarczają wodę bezpośrednio do korzeni roślin, minimalizując straty spowodowane parowaniem.
Ponadto, rozwój szklarni i hydroponiki umożliwił uprawę warzyw i owoców w kontrolowanych warunkach, niezależnych od surowego klimatu. Hydroponika, czyli metoda uprawy roślin bez gleby, z użyciem roztworów bogatych w składniki odżywcze, stała się szczególnie popularna, pozwalając na efektywniejsze zarządzanie zasobami wodnymi i zwiększenie plonów.
Arabia Saudyjska osiągnęła znaczne sukcesy w produkcji żywności, stając się niemal samowystarczalnym w zakresie produkcji mleka, drobiu i niektórych warzyw. W latach 80. i 90. XX wieku, dzięki intensywnym programom subsydiowania, królestwo stało się jednym z największych producentów pszenicy na Bliskim Wschodzie, choć późniejsze reformy zmniejszyły jej produkcję w celu ochrony zasobów wodnych.
W ostatnich latach rząd Saudów skoncentrował się na dywersyfikacji produkcji żywności, promując uprawy o niższym zapotrzebowaniu na wodę, takie jak daktyle, oliwki i winogrona. Programy wsparcia dla rolników obejmują dotacje na zakup nowoczesnego sprzętu, szkolenia oraz badania naukowe mające na celu poprawę efektywności produkcji i adaptację do zmieniających się warunków klimatycznych.
Patrząc w przyszłość, Arabia Saudyjska planuje dalsze inwestycje w nowoczesne technologie rolnicze i zrównoważone praktyki, aby zapewnić stabilność produkcji żywności. Wizja 2030, ambitny plan rozwoju gospodarki, zakłada dalszą dywersyfikację gospodarki i zmniejszenie zależności od ropy naftowej. Rolnictwo odgrywa kluczową rolę w tych planach, a rząd przewiduje zwiększenie inwestycji w badania i rozwój, promowanie zrównoważonego rozwoju i wspieranie małych i średnich przedsiębiorstw rolniczych.
Jednym z kluczowych elementów tej strategii jest rozwój agrotechnologii i innowacyjnych rozwiązań, takich jak rolnictwo precyzyjne, które wykorzystuje dane satelitarne i technologie informacyjne do optymalizacji upraw i zarządzania zasobami. Te innowacje mogą znacząco poprawić wydajność produkcji i zmniejszyć wpływ rolnictwa na środowisko.
Równocześnie, Arabia Saudyjska stara się zwiększyć swoje zasoby wodne poprzez inwestycje w odsalanie wody morskiej i recykling wody. Programy te mają na celu zaspokojenie rosnącego zapotrzebowania na wodę, zarówno dla celów rolniczych, jak i miejskich.
Rolnictwo i produkcja żywności w Arabii Saudyjskiej są dowodem na to, że nawet w najbardziej niesprzyjających warunkach można osiągnąć znaczące sukcesy dzięki determinacji, innowacjom i mądremu zarządzaniu zasobami. Pomimo licznych wyzwań, takich jak niedobór wody, surowy klimat i nieurodzajna gleba, kraj ten zdołał zbudować solidny sektor rolniczy, który nie tylko zaspokaja potrzeby własne, ale również eksportuje swoje produkty na rynki międzynarodowe.
W przyszłości, dalszy rozwój technologii rolniczych, inwestycje w badania i rozwój oraz zrównoważone praktyki będą kluczowe dla zapewnienia stabilności produkcji żywności i zrównoważonego rozwoju rolnictwa w Arabii Saudyjskiej. Wizja 2030, która zakłada dywersyfikację gospodarki i zmniejszenie zależności od ropy naftowej, jest ambitnym planem, który może przyczynić się do dalszego rozwoju tego sektora i zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego w kraju.
Rolnictwo w Arabii Saudyjskiej to fascynujący przykład tego, jak ludzka innowacyjność i determinacja mogą przezwyciężyć najtrudniejsze wyzwania natury, tworząc zrównoważone i efektywne systemy produkcji żywności w jednym z najmniej gościnnych klimatycznie miejsc na Ziemi.
Czytaj też: Wpływ technologii na życie codzienne Saudyjczyków
Fot. Tomas Hertogh / Unsplash
